Na ostatniej lekcji rozmawialismy o stanie wojennym w Polsce na podstawie projekcji filmu Pasikowskiego pt: “Jack Strong”, ktory ogladalismy na dwoch ostatnich lekcjach.“Jack Strong” w reżyserii Władysława Pasikowskiego to thriller opowiadający jedną z najbardziej fascynujących historii szpiegowskich świata. To prawdziwa historia pułkownika Ryszarda Kuklińskiego – człowieka, który, tkwiąc w środku systemu, podejmuje współpracę z CIA i staje się kluczowym (choć niewidocznym) aktorem czasu zimnej wojny. https://youtu.be/GPEiSreew4Y
W nocy z 7 na 8 listopada 1981 r. płk Ryszard Kukliński wraz z żoną i dwoma synami został potajemnie wywieziony z Polski przez amerykańskie służby specjalne. Na początku lat 70. Kukliński nawiązał współpracę z amerykańskim wywiadem i przekazał mu m.in. radzieckie strategiczne dokumenty Układu Warszawskiego (m.in. sowieckiej wojny napastniczej i jej skutków dla Polaków) czy plany wprowadzenia stanu wojennego. Płk Kukliński jest nazywany „pierwszym polskim oficerem w NATO”.
Kukliński był wysokim oficerem Sztabu Generalnego podległego wówczas ZSRR Ludowego Wojska Polskiego, pełnił też funkcję sekretarza delegacji polskiej na spotkaniach przedstawicieli państw-członków Układu Warszawskiego. Pod pseudonimem Jack Strong, nie biorąc od Amerykanów wynagrodzenia, w latach 1971–1981 przekazał CIA dziesiątki tysięcy tajnych dokumentów wojskowych, w tym plany ataku na państwa NATO. Jak sam zaznaczał, nawiązał współpracę z CIA w nadziei, że uda mu się w ten sposób uchronić Polskę przed III wojną światową. “Wszystko co robiłem, robiłem z myślą o Polsce” mówił “Jack Strong”.
Notatki do zeszytu z ostatniej lekcji:
Stan wojenny w Polsce został wprowadzony w nocy z 12 na 13 grudnia 1981r.
Oficjalnie stan wojenny wprowadzono z powodu pogarszającej sie sytuacji gospodarczej w kraju (półki w polskich sklepach były puste) oraz zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego wobec zbliżającej sie zimy. Za najważniejszy argument uznano groźbę interwencji zbrojnej przez pozostałe państwa Układu Warszawskiego.
Zostały ograniczone niektóre z praw obywatelskich.
1. Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce
2. W nocy z 12/13 XII 1981 r. władze PRL wprowadziły stan wojenny
a. został wprowadzony niezgodnie z obowiązującym prawem
b. władzę przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON) z gen. Wojciechem Jaruzelskim jako przewodniczącym
c. najważniejsze skutki wprowadzenia stanu wojennego
– została zawieszona działalność wszelkich organizacji – w tym NSZZ „Solidarność”
– władze wprowadziły godzinę policyjna, zaostrzyły cenzure i ograniczyły media – w tym prasę
– granice państwa zostały zamknięte
– wielu działaczy „Solidarności” zostało aresztowanych i internowanych
3. Społeczeństwo wobec wprowadzenia stanu wojennego
a. górnicy z kopalni „Wujek” zorganizowali strajk, który został siłą stłumiony – zginęło 9 uczestników
b. działacze opozycyjni organizowali manifestacje
c. działacze „Solidarności”, którzy uniknęli uwięzienia, utworzyli Tymczasową Komisję Koordynacyjną NSZZ „Solidarność”
d. opozycyjnie nastawiona część społeczeństwa bojkotowała działania władz i organizowane przez nie imprezy
d. podziemną działalność rozpoczęło Radio Solidarność oraz zaczęły pojawiać się nielegalne publikacje – tzw. drugi obieg
f. stan wojenny został zawieszony w grudniu 1992 r., a ostatecznie zniesiony 22 lipca 1983 r.
4. Ostanie lata PRL
a. w 1984 r. został zamordowany przez funkcjonariuszy SB kapelan „Solidarności” ksiądz Jerzy Popiełuszko
b. w 1984 r. z inicjatywy władz zostało utworzone prokomunistyczne Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ)
c. sytuacja gospodarcza kraju systematycznie pogarszała się – przejawem były m.in. puste półki w sklepach
d. rząd podejmował nieudane próby wyprowadzenia kraju z kryzysu
5. Wsparcie opozycji:
- wsparciem dla opozycji był Kościół katolicki. Organizował pomoc dla internowanych i ich rodzin. W wielu świątyniach odprawiano cykliczne msze za Ojczyznę, podczas których mogło się gromadzić środowisko opozycyjne,
- w 1983 roku działaczy podziemnej Solidarności podniosła na duchu II pielgrzymka do Polski papieża Jana Pawła II, który wspierał Polaków w walce o wolność.
- duża część społeczeństw zachodnich pomagała polskiej opozycji. W wielu miastach Paryżu, Londynie, Sztokholmie − organizowano manifestacje wyrażające poparcie dla Solidarności. Prowadzono zbiórki żywności i leków, które wysyłano do pogrążonejw kryzysie Polski,
- rządy Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych wprowadziły sankcje gospodarcze wymierzone w PRL,
- wyrazem międzynarodowego poparcia dla Solidarności i jej działań było przyznanie w 1983 roku Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla.
Zadanie domowe na 27 pazdziernika
- Prosze uzupelnic powyzsze notatki z poprzedniej lekcji.
- Obejrzyj trzy prezentacje ponizej, by utrwalic i lepiej zrozumiec czasy stanu wojennego w Polsce. Zapytaj tez o doswiadczenia swoich rodzicow lub dziadkow.
- Odpowiedz pisemnie w zeszycie w paru zdaniach: W jaki sposób realia stanu wojennego ograniczały prawa człowieka. Co ty o tym myslisz?
- Przypominam rowniez o prezentacji swojej legedy i poprzednich zadaniach domowych.
Zycze milego tygodnia i do zobaczenia.
