Witam wszystkich bardzo serdecznie po swietach wielkanocnych. Mam nadzieje ze wszystkich zastalam zdrowych i pelnych nadziei nadchodzacej wreszcie wiosny. Ciesze sie ze nie zapominacie o pracy nad jezykiem polskim.
Zadanie domowe ( termin na 25 kwietnia)
1. Gramatyka prosze zapoznac sie z materialem w ksiazce str.95 o zaimkach. Zaimki to wyrazy, ktore w zdaniu zastepuja: rzeczowniki, przymiotniki, liczebniki i przyslowki. Wykonaj w ksiazce cw: G1,G2,G3,G4,G5/strona96-97 a nastepnie wysli mi zdjecie zrobionych zadan moze byc na cell lub email. Jak wam jest latwiej.
2. Nauka o grzecznosci Pan Tadeusz przeczytaj i odpowiedz na pytania pod tekstem. Zrobione odpowiedzi prosze mi przeslac.
NAUKA O GRZECZNOSCI tekst i pytania
3. Historia
Temat: Walka Polakow o utrzymanie jezyka i ziemi ojczystej.
W 1795 roku po trzecim rozbiorze Rzeczpospolita zniknęła z mapy świata na 123 lata. Przez ponad wiek Polacy na różne sposoby starali się odzyskać niepodległość. Powstania, walki zbrojne, uczestnictwo w wojnach, to tylko niektóre z prób podejmowanych przez Polaków. Zobacz filmy historyczne
Germanizacja………………………….
Rusyfikacja………………………………
Praca organiczna……………………………
Strajk szkolny……………………………….
Wymien polskich artystow walczacych wobec zaborow..…………………………………………………………………………………………………………….
- Na osobnej kartce napisz jak ty zachowalbys sie wobec rusyfikacji lub germanizacji? Wyjasni w jaki sposob bronilbys swojej polskosci. Wypracowanie przynajmniej na jedna strone papieru ( A-4)
4. Podsumowanie. Przeczytaj dlaczego dzielo Miciewicza jest tak wazne. Przypominam o wszystkich kartach na projekt koncowy!
Co trzeba wiedzieć? (Pan Tadeusz Mickiewicz) Podsumowanie. Napewno przyda ci sie do matury za rok!
Dlaczego to dzieło jest tak ważne?
- Jest to polska epopeja narodowa, sielanka o Polakach, obraz odchodzącej Rzeczpospolitej szlacheckiej, który urósł do rangi symbolu.
- Próbowano pisać kontynuacje utworu (Słowacki, Fredro).
- Epopeja miała wielkie znaczenie patriotyczne, o czym świadczy choćby Latarnik
Zapamiętaj
- Pan Tadeusz to historia szlachecka z 1811 i 1812 roku opowiedziana w dwunastu księgach. Pisany był na emigracji, a wydany został w 1834 roku w Paryżu.
- Odsunięcie akcji w przeszłość dało sposobność do przedstawienia ginących już typów ludzkich i obyczajów. Powiązanie akcji z wydarzeniami historycznymi jest wyrazem marzeń poety o wyzwoleniu ojczyzny i możliwości powrotu do kraju.
- Rzecz dzieje się w środowisku zamożnej (Soplicowie) i drobnej szlachty (Dobrzyńscy). Występuje też młody magnat – Hrabia, Żyd Jankiel, w scenach zbiorowych pojawiają się chłopi. Dość bezbarwny Tadeusz Soplica (nie umywa się do swojego ojca – Jacka) nie jest głównym bohaterem dzieła. Bohaterem jest cała brać szlachecka, galeria rozmaitych typów szlachty.
- Rekwizyty szlacheckiego dworu– domostwo szlacheckie o typowej architekturze: kolumny, ganek, pobielane ściany. Na ścianach wiszą obrazy przedstawiające bohaterów narodowych, Kościuszkę i Rejtana, stary zegar kurantowy wygrywa Mazurka Dąbrowskiego, a serwis rodowy używany od święta przedstawia historię polskich sejmików. Do elementów składających się na portret szlacheckiego domu dochodzą:
- polskie tradycyjne potrawy szlacheckiej kuchni: rosół, bigos, chłodnik,
- strój sędziego: typowy sarmacki kontusz przepasany pasem słuckim,
- przeciwstawienie cudzoziemskim obyczajom: angielskim, które reprezentuje Hrabia, lub rosyjskim, które reprezentuje Telimena.
- Pisząc o arkadii, czyli wyidealizowanej, szczęśliwej krainie, trzeba umieć wskazać elementy, które kreują arkadyjską rzeczywistość. Są to rekwizyty o arkadyjskim charakterze – ruczaj, wzgórze, gaj, pola, ich dopełnieniem jest dworek, którego wnętrze wypełnione jest znakami polskości. Świat Soplicowa określony jest przez odwieczny ład, porządek, który nigdy nie ulega zmianie, najmniejszemu bodaj zachwianiu, albowiem wyznaczony jest przede wszystkim przez rytm natury, wschody i zachody słońca określające czas rannego wstawania i wieczornego odpoczynku. Arkadii Soplicowa nic nie jest w stanie zakłócić, albowiem jej gwarantem staje się harmonia trzech porządków – rytmu natury, świata ludzki i świata historycznego.
Jaka naprawdę jest Mickiewiczowska szlachta?
Z pewnością wyidealizowana. Mimo licznych wad i przywar portret szlachty zawarty w Panu Tadeuszu jest jednak sielankowy. Trudno znaleźć wśród szeregu świetnie zindywidualizowanych osób postać wyraźnie negatywną, antypatyczną lub odpychającą.
- Na przykład Stolnik Horeszko – niby pyszny, zadufany w sobie magnat, a jednak patriota, wróg zaborcy.
- Podobnie mściwy Gerwazy – okrutny, lecz wierny swojemu panu, także patriota, waleczny i odważny.
- Asesor i Rejent – dwa okazy kłótliwości – są jednak w swoich afektach sympatyczni i nieszkodliwi.
- Telimena – kokietka z manią petersburską jest oryginalna, kobieca i bawi towarzystwo.
- Dziwak Hrabia – jest także romantykiem z manierą – budzi pobłażliwe współczucie i sympatię.
W ostatecznym rozrachunku wychodzi na to, że dwie najlepsze postacie: Tadeusz i Zosia, w swojej doskonałości są po prostu najnudniejsze! Trzeba jednak pamiętać, że Mickiewicz nie pisał dokumentu historycznego, lecz literacki pomnik ukochanej, utraconej ojczyzny.
Szlachta nie jest monolitem. Jest wewnętrznie zróżnicowana, można ją podzielić na określone grupy:
- magnateria (ród Horeszków),
- arystokracja (Hrabia),
- szlachta ziemiańska (Soplicowie),
- szlachta urzędnicza (Asesor, Rejent, Wojski, Gerwazy, Protazy),
- szlachta zaściankowa (Dobrzyńscy).
Wszystkie wyżej wymienione warstwy mają wady, lecz wszystkie mogą poszczycić się wieloma zaletami i miłością ojczyzny.
- Główny bohater
Jest nim niby tytułowy Tadeusz Soplica – reprezentant całego szlacheckiego stanu. Tadeusz Soplica nie jest indywidualnością – nosi cechy całej grupy społecznej. Dlatego najważniejszy bohater eposu to zbiorowość – szlachta polska początku wieku XIX.
- Ważne pojęcie: sarmatyzm – jako kultura szlachty polskiej, uformowana w XVII wieku.W opiniach oświecenia nie było pochwałą – eksponowano szlacheckie wady, pychę, konserwatyzm, nietolerancję. W Panu Tadeuszu oglądamy inne oblicze sarmatyzmu: patriotyzm szlachty, jej przywiązanie do tradycji i obyczaju polskiego, prawość, waleczność. Mickiewicz pisze z sentymentem o szlachcie sarmackiej – takie ujęcie będzie kontynuował Henryk Sienkiewicz.
- Natura odgrywa ważną rolę w utworze– jest nie tylko tłem, jest istotą ojczyzny, pięknem rodzinnego kraju przeciwstawionym jasno zachwytom nad obcymi stronami. W rozmowie Tadeusza z Hrabią prosty młodzian opiewa urodę własnej ziemi, Hrabia zaś lazuru włoskiego nieba. Sympatia autora jasno plasuje się po stronie Tadeusza. Przyroda współgra z rozwojem akcji, obraz przyrody dokładnie odpowiada stanom psychicznym postaci, np. gwałtowność ludzkich emocji w trakcie bitwy zderzona została z obrazem rozszalałej burzy, tajemnicze knowania Gerwazego harmonizują z mglistym poniedziałkowym porankiem, atmosfera pochmurnego, posępnego dnia oddaje apatię mieszkańców Soplicowa po odbytej kłótni.
- Obyczaje – dlaczego takie ważne?
Bo obok natury gwarantem porządku jest również etykieta, ceremoniał towarzyski, który bynajmniej nie przybiera sztucznej, teatralnej formy, ale jest czymś naturalnym. W odpowiednio ustalonym porządku mieszkańcy idą na spacer czy też zasiadają przy stole, o tej samej porze spożywa się śniadanie, a zawsze po południu pije kawę. Zwyczaje szlacheckie, takie jak grzybobranie czy polowanie, mają swój odwieczny scenariusz. Nad jego porządkiem czuwa Wojski – strażnik myśliwskiej etykiety.
Wierność tradycji daje gwarancję ciągłości narodu, co staje się szczególnie ważne w dobie niewoli. Obyczajowość szlachecka w Panu Tadeuszu to nie tylko urokliwa atmosfera dawnych czasów, to symbol trwałości państwa, kultury, to swoista walka o zachowanie polskości.
