· Uchwalenie Konstytucji 3 maja, analiza obrazu Jana Matejki
5. Praca z podrecznikiem.
Zadanie domowe na 30 kwietnia (do wyslania przed zajeciami online czyli do godziny 17:30)
Na podstawie dostepnych zrodel sporzadz notatke na temat trzech wybranych wynalazkow doby oswiecenia. Ocen, ktory z nich uwazasz za najwazniejszy. Praca pisemna przynajmniej na strone.
Na zajeciach online opowiadalam wam o obiadach czwartkowych. Z ktorym z myslicieli Oswiecenia poszedlbys najchetniej na czwartkowy obiad do Stanislawa Augusta Poniatowskiego i dlaczego? Praca pisemna wlasnorecznie dlugopisemna jedna strone.Przedstaw wybrana osobe.
Przeczytaj ponizsze wiadomosci o Konstytucji 3 maja podkresl to co najwazniejsze.
Zycze owocnej nauki. Do zobaczenia online.
Dodatkowe wiadomosci o Konstytucji 3 Maja
Autorami Konstytucji 3 maja byli Król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj. Nie obeszło się bez przeszkód podczas obrad w trakcie których uchwalono Konstytucję. W czasie obrad Sejmu Czteroletniego wielu posłów, pracujących na zlecenie państw ościennych (Rosji, Prus czy Austrii) , sprzeciwiało się powołaniu ustawy zasadniczej. Okazja nadarzyła się 3 Maja 1791 roku, wówczas wielu przeciwników konstytucji nie powróciło jeszcze z Wielkanocnego urlopu. Po siedmiogodzinnych obradach Sejm zatwierdził konstytucję, a król Stanisław August Poniatowskiją podpisał. Twórcy Konstytucji 3 Maja określili ją jako „ostatnią wolę i testament gasnącej Ojczyzny”.
Konstytucja 3 Maja –najważniejsze zmiany w prawie.
Konstytucja wprowadzała trójpodział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Ograniczała immunitety prawne oraz przywileje szlachty zagrodowej, tak zwanej gołoty. Celem ograniczeń względem szlachty było zapobieżenie możliwości przekupstwa, biednego szlachcica przez agentów obcego państwa. Konstytucja potwierdzała też przywileje mieszczańskie nadane w akcie prawnym z 18 kwietnia 1791 roku. Według tego aktu, mieszczanie mieli prawo do bezpieczeństwa osobistego, posiadania majątków ziemskich, prawo zajmowania stanowisk oficerskich i stanowisk w administracji publicznej a także prawo nabywania szlachectwa
Konstytucja 3 maja znosiła takie „narzędzia władzy szlacheckiej” jak liberum veto, konfederacje, sejm skonfederowany oraz ograniczała prawa sejmików ziemskich. W dniu ustanowienia Konstytucji 3 maja przestaje istnieć Rzeczpospolita Obojga Narodów a w jej miejsce zostaje powołana Rzeczpospolita Polska. Zniesiona zostaje też wolna elekcja, która w wieku XVIII w ogóle się nie sprawdziła, jej miejsce zastępuje władza dziedziczna, którą po śmierci Stanisława Augusta Poniatowskiego miał przejąć władca z dynastii Wettynów. Aby czuwać nad bezpieczeństwem wprowadzono stałą armię, której liczebność miała sięgać 100 tysięcy żołnierzy, oraz ustanowiono podatki w wysokości 10% dla szlachty i 20% dla duchowieństwa – gołota, mieszczanie i chłopi byli zwolnieni z płacenia podatku. Katolicyzm został uznany za religię panującą, jednocześnie zapewniono swobodę wyznań, choć apostazja wciąż była uznawana za przestępstwo. Aby Konstytucja była zawsze aktualna co 25 lat miał się zbierać Sejm Konstytucyjny, który miałby prawo zmienić zapisy w konstytucji.
Obalenie Konstytucji 3 Maja i Konfederacja Targowicka
Konstytucja 3 maja przetrwała czternaście miesięcy, prawa jego wprowadzała do zdemoralizowanej przez przywileje Rzeczpospolitej, były nie do zaakceptowania przez warstwę magnacką. To oni obok szlachty zagrodowej stracili najwięcej. Z dniem kiedy tzw gołota, została odsunięta od władzy państwowej, magnateria często na zlecenie agentów pruskich czy rosyjskich nie mogła kupczyć ustawami, czy zgłaszać liberum veto ustami przekupionych posłów. W dniu 27 kwietnia 1792 roku w Petersburgu zawiązała się konfederacja później nazwana targowicką. Należeli do niej Szczęsny Potocki, Ksawery Branicki i Seweryn Rzewuski. Na ich „prośbę” połączone siły targowiczan 20 tysięcy i armii rosyjskiej w liczbie 97 tysięcy wkroczyły do Polski. Król zdołał wystawić tylko 37 tysięczną armię składającą się z rekrutów. Mimo kilku wygrany bitew , kiedy wojska rosyjskie dotarły pod Warszawę, król zdecydował się na kapitulację i przyłączenie do targowiczan. Armia polska poszła w rozsypkę a sen o wolności umarł na kolejny wiek.
Prosze wyslac zdjecie wszystkich zadan z poprzednich lekcji do oceny.
Dziekuje serdecznie uczniom, ktorzy bardzo ladnie pracowali na dzisiejszych zajeciach wirtualnych. Oceny bardzo dobre trafiaja do dziennika!
Obejrzyj film o upadku Polski przedstawiony w sposob zabawny przez uczniow. Zrob notatke w zeszycie z filmiku.
Znajdz w Internecie wiadomosci na temat Konstytucji 3 maja. Co wprowadzala? Dlaczego byla taka wazna? Kto byl autorami konstytucji, Co znosila, Do kiedy ja obchodzono. Przedstaw ciekawe fakty na ten temat.
Drodzy uczniowie i rodzice za tydzien 9 kwietnia nie mamy zajec z jezyka polskiego. Spotykamy sie dopiero 16 -tego kwietnia wirtualnie online. Zajecia w szkole Sw. Anny 23 kwietnia.
Bardzo prosze o odrobienie zadania domowego, prosze nie zostawiajcie wszystkiego na ostatnie dni. Zostalo nam juz tylko 5 zajec do konca roku szkolnego! Bardzo prosze o sumienna prace nad jezykiem polskim. Dyrekcja podala tez terminy egzaminow koncowych. Egzaminy koncowe Polish -15 odbeda sie w polskiej szkole: 28 maja -ustny, pisemny- 4 czerwca. Obowiazkowy ubior galowy, odswietny, chlopcy elegancka koszula, krawat. Dziewczynki bialo- czarno lub granatowo, stosownie do egzaminu. Obecnosc obowiazkowa.
Polecenia dla uczniow:
Poezja baroku, samodzielna praca z tekstem. Ksero dostaliscie w szkole. Do oddania w szkole.
Wycieczka do Warszawy- praca z tekstem. Odpowiedz na pytania. Ksero z lekcji. Do oddania w szkole.
Osoby nieobecne na ostatnich zajeciach przed swietami wielkanocnymi prosze zeby dodatkowo napisaly wypracowanie na cala strone na temat: Tradycje Wielkanocne praktykowane w twoim domu. Opisz znaczenie pokarmow, ktore wkladasz do koszyka wielkanocnego. Do oddania w szkole.
Z ksiazki przeczytaj rozdzial poswiecony pisaniu listow. Od str.201-202 i zrob notatke w zeszycie na ten temat. Nastepnie napisz wlasnorecznie dlugopisem list prywatny lub milosny do wyboru do swojego przyjaciela, ktory przyjezdza do Ciebie do Calgary na wakacje. Pamietaj o zwrotach grzecznosciowych. List ma byc na cala strone, estetycznie i wlasnorecznie napisany. Krótka-instrukcja-pisania-listu ponizej do pobrania. List do oddania w szkole.
Gramatyka: Karta pracy odmiana przez przypadki w liczbie pojedynczej i mnogiej. Do oddania w szkole.
Cwiczenie 3 str. 199 przetlumacz na jezyk angielski podkreslone wyrazy…… z ksiazki. Do zrobienia na lekcje wirtualna 16 kwietnia. Prosze nie wysylac zadania, sprawdze ustnie na lekcji online.
Obejrzyj film o tradycjach wielkanocnych z roznych regionow Polski. Zapamietaj tradycje z jednego regionu.
Przypominam ze wszystkie zadania sa na procenty juz na drugi semestr.
2. Przeniesienie stolicy do Warszawy- Zygmunt III Waza
3. Wolna elekcja. Polecenia dla uczniow.
4. Prezentacje uczniow w Power Point- zadanie domowe
5. Zadanie domowe na 26 marca ponizej.
Polecenia dla uczniow
Napisz w zeszycie na podstawie zdobytych wiadomosci z lekcji online odpowiedzi na pytania o wolnej elekcji :
Cwiczenie 1
Opowiedz, czym była wolna elekcja i jak przebiegała.
Przedstaw wady i zalety wolnej elekcji.
Co to jest bezkrolewie?
Kto rzadzil w czasie bezkrolewia?
Przez kogo wybierany byl wladca Polski od czasu bezkrolewia?
Kiedy odbyla sie pierwsza elekcja?
Co to sa arykuly henrykowskie i co gwarantowaly?
Jakie byly skutki wolnych elekcji?
Ćwiczenie 2
Uzupełnij zdania podanymi niżej wyrazami i przepisz do zeszytu.
Po śmierci Zygmunta Augusta szlachta postanowiła sama wybierać nowego króla podczas …………………………….. Polegała ona na tym, że każdy ……………………… miał prawo brać udział w wyborze nowego króla. Elekcje organizowano na polach pod ………………………. . Nowo wybrany monarcha musiał złożyć przysięgę zachowania najważniejszych ……………………………… Rzeczypospolitej zapisanych w………………………….. . Pierwsi królowie elekcyjni to ………………………. i Stefan Batory.
Henryk Walezy
praw
szlachcic
wolnej elekcji
Artykułach henrykowskich
Warszawą
Zadanie domowe na nastepne zajecia 26 marca w szkole polskiej
Przeczytaj fragment listu “W namiotach wezyrskich” z podrecznika str. 194 i odpowiedz pisemnie w zeszycie na pytania 1a,b,c,/ str. 196
Naucz sie plynnie czytac fragmentu powiesci pt:”Potop” do pobrania ponizej.
Ogladnij film pt: ” Potop” Sienkiewicza. Opowiadający o wojnie polsko-szwedzkiej z lat 1655-1660. Odpowiedz pisemnie w zeszycie na ponizsze pytania z filmu. Przed filmem prosze ogladnac streszczenie: https://www.youtube.com/watch?v=AMyWKowKEzg
Zadania nie przysylajcie na email. Prosze przyniesc do polskiej szkoly.
1. “Potop” to powieść historyczna. Jakie wydarzenia historyczne opisane w tej powieści możesz wymienić? 2. Jakie postacie historyczne pojawiają się na kartach powieści? 3. Dlaczego Oleńka Billewiczówna miała poślubić nieznanego jej wcześniej Andrzeja Kmicica? 4. Dlaczego Kmicic spalił Wołmontowicze? 5. Czego dotyczyły rozterki Kmicica w czasie uczty w Kiejdanach? 6. Dlaczego Kmicic przybrał nazwisko Babinicz? 7. Kim był Kuklinowski i w jakich okolicznościach spotkał Kmicica? 8. Dlaczego król Jan Kazimierz nazwał Kmicica Hektorem częstochowskim? 9. Kiedy i w jakich okolicznościach Kmicic odniósł rany (w czasie akcji powieści)? 10. Jakiego postępku Oleńka nie potrafiła wybaczyć Kmicicowi? 11. Co zmieniło nastawienie Oleńki do Kmicica – i spowodowało, że doszło do zaręczyn?
2. Przemyslane slownictwo i srodki arystyczne takie jak: anafora, oksymoron, paradoks, hiperbola, koncept.
3. Sprawdzian wiadomosci z poprzedniej epoki.
4. Sprawdz czy rozumiesz i cwiczenia z podrecznika.
5. Zwyciezca spod Wiednia. Charakterystyka i biografia z zycia i rzadow Jana III Sobieskiego
Zadanie domowe na 12 marca na zajecia wirtualne
Przygotuj wybrana, ciekawa postac z czasow terazniejszych lub przeszlych i zrob mini projekt mający na celu przygotowanie najwybitniejszego Polaka , którego działalność społeczna, polityczna, kulturalna lub inna przysłużyła się sprawie polskiej. Mogą to być politycy, lekarze, wojskowi, ludzie kultury i sztuki, sportowcy, ludzie ktorych szanujemy, którzy najogólniej działali według Ciebie dla dobra Polski lub odznaczyli sie czyms wyjatowym.
Projekt w Power Point wyslany na moj adres emailowy na piatek do godziny 17:00. Prezentacja swojej wybranej postaci na zajeciach online w piatek – na ocene. Mozna dodac ciekawe zdjecia.
Przeczytaj fragment rozmowy z prof. Aleksandrem Wolszczanem pt. ” Inne Swiaty” str. 191 podrecznik. Naucz sie plynnie czytac tego fragmentu.
Do zobaczenia w piatek 12 marca o godz. 18:00 online. Pozdrawiam i zycze milego weekendu.
Na genezę wojen polsko-szwedzkich złożyły się następujące czynniki:
– rywalizacja o panowanie nad M. Bałtyckim między Polską, Rosją, Szwecją i Danią, spornym terenem były Inflanty;
– dziedziczne prawa Zygmunta III Wazy do korony szwedzkiej;
– dążenie niezbyt zasobnej Szwecji do zdobycia żyznych gleb i portów, które pozwoliłyby na rozwój handlu.
Wojna polsko-szwedzka została wznowiona w II połowie XVII wieku. Trwała ona od 1655 do 1660 roku i potocznie nosi nazwę „potop szwedzki”.
Przyczyny wojny: – konflikt polsko-szwedzki o dominację w rejonie Bałtyku, – próba podporządkowania Rzeczpospolitej Szwecji i powstrzymanie ekspansji państwa rosyjskiego, które zwyciężało w wojnie z Rzeczpospolitą, – pretensje polskich Wazów do korony Szwecji.
Przebieg wojny: 1655 rok – wkroczenie wojsk szwedzkich na tereny Rzeczpospolitej, – kapitulacja wojsk polskich, – król Jan Kazimierz opuszcza kraj i udaje się na Śląsk, – obrona Jasnej Góry przed Szwedami; 1656 rok – elektor brandenburski Fryderyk Wilhelm (lennik Rzeczpospolitej) zawiera sojusz ze Szwecją, – Stefan Czarniecki toczy wojnę podjazdową z wojskami szwedzkimi, – powrót Jana Kazimierza do kraju, – traktat w Radnot (próba rozbioru Polski pomiędzy Szwecję, Siedmiogród, Bohdana Chmielnickiego i Bogusława Radziwiłła), – Austria i Dania wypowiadają wojnę Szwecji; 1657 rok – traktaty welawsko-bydgoskie (elektor brandenburski zrywa sojusz z Szwecją za cenę zwolnienia go z zależności lennej); 1658-1659 – wojna na terytorium Danii.
Skutki wojny: 1660 rok – pokój w Oliwie (Polska traci większą część Inflant, król Polski zrzeka się praw do tronu Szwecji, potwierdza utratę lenna pruskiego).
Wojny ze Szwecja. Film przedstawia historię wojen ze Szwecją jakie w ciągu całego XVII wieku wiodła Rzeczypospolita. Wojny o Inflanty, potop szwedzki, Czarniecki i Radziwiłł. Jak utraciliśmy lenno pruskie i wiele, wiele innych.
2. . Oblężenie Jasnej Góry
– Ogromną rolę w odpieraniu wroga, nie tylko militarną, ale również moralną, odegrał klasztor na Jasnej Górze z jego przeorem Augustynem Kordeckim, paulinami i innymi obrońcami
18 listopada 1655 roku rozpoczęło się oblężenie Jasnej Góry.
Geneza potopu szwedzkiego
Rozejm ze Szwecją miał obowiązywać do roku 1661 na mocy układu pokojowego zawartego w Sztumskiej Wsi kilkanaście lat wcześniej. Dlatego w 1655 roku nie obawiano się najazdu szwedzkiego. Szwedzi wykorzystali słabość Rzeczpospolitej targanej wojnami z Kozakami i Moskwą.
Przyczyn wybuchu wojny było wiele, m.in. stosunki Polski ze Szwecją układały się bardzo źle po tym, jak wygasła na tronie szwedzkim polska linia Wazów. Punktem spornym pozostawały wciąż Inflanty.
Jasna Góra
18 listopada 1655 Szwedzi rozpoczęli oblężenie klasztoru jasnogórskiego. Przeor klasztoru paulinów ksiądz Augustyn Kordecki na początku listopada 1655 roku przezornie uznał władzę króla Szwecji Karola Gustawa, ale jednocześnie wystąpił o wstawiennictwo do polskiego króla Jana Kazimierza.
Przeor miał przeczucie, żeby nie wierzyć Szwedom i najcenniejsze rzeczy z klasztoru, w tym cudowny obraz, wywiózł do klasztoru paulinów w Mochowie koło Głogówka, a na Jasnej Górze zawisła kopia obrazu. Mimo “listu żelaznego” gwarantującego nietykalność klasztoru, w dzień, kiedy Szwedzi stanęli pod murami klasztoru, zażądali wpuszczenia swych wojsk na jego teren.
Przezorny ksiądz Kordecki znacznie wcześniej dobrze przygotował klasztor do oblężenia. Siły polskie liczyły 160 żołnierzy, 50 puszkarzy, 20 szlachciców i 70 zakonników i były nieporównywalnie mniejsze niż szwedzkie z około 3200 żołnierzami.
Moralna przewaga Kordeckiego
Szwedzi zdawali sobie sprawę, że wśród załogi klasztoru jest wielu zwolenników kapitulacji, dlatego próbowali nakłonić przeora do poddania się. Wszystkie trzy propozycje kapitulacji ksiądz Kordecki odrzucił. Ostatecznie w nocy z 26 na 27 grudnia Szwedzi odstąpili od oblężenia klasztoru i odtrąbili generalny odwrót.
Powodem była nie tylko bezsilność wobec obrońców jasnogórskich, ale też rozkaz od króla, by ruszali do Prus wspomóc inną szwedzką akcję.
– Ogromną rolę w odpieraniu wroga, nie tylko militarną, ale również moralną, odegrał klasztor na Jasnej Górze z jej przeorem Augustynem Kordeckim, paulinami i innymi obrońcami twierdzy, dobrze umocnionej już za czasów Władysława IV, przyrodniego brata Jana Kazimierza – mówiła w Polskim Radiu prof. historii Teresa Chynczewska-Hennel.
3. Tajemnice obrazu Matki Bozej Czestochowskiej
Każdego roku odwiedza Ją setki tysięcy pielgrzymów. Choć wydaje się dobrze znana, to kryje zagadki, które do dzisiaj owiane są mrokiem tajemnicy.
Obraz “Czarnej Madonny” to chyba najsłynniejszy wizerunek Matki Bożej w Polsce. Historia związała go nie tylko z dziejami Kościoła w Polsce, ale także z burzliwymi wydarzeniami politycznymi i społecznymi. Był świadkiem upadków i powstań, lęków i nadziei, spraw grzesznych i świętych. Dla pielgrzymujących na Jasną Górę jest celem wielodniowej wędrówki.
“Autorem obrazu jest św. Łukasz Ewangelista. Na prośbę wiernych wymalował wizerunek Maryi z Dzieciątkiem na blacie stołu, przy którym siadywała. Cesarz Konstantyn kazał przenieść obraz z Jerozolimy do Konstantynopola i umieścić w świątyni. Tam obraz zasłynął cudami. Urzeczony cudownym obrazem książę ruski Lew, pozostający w służbie cesarza, uprosił Konstantyna o darowanie mu obrazu, który też przeniósł do swojego księstwa i kazał go bogato ozdobić. Obraz znowu zasłynął cudami. W czasie wojny prowadzonej na Rusi przez Ludwika Węgierskiego obraz ukryto w zamku bełskim. Po poddaniu się zamku Ludwikowi namiestnik króla, książę Władysław Opolczyk zajął obraz. W czasie oblegania zamku przez Litwinów i Tatarów strzała wpadła do zamku i ugodziła w prawą stronę wizerunku. Wtedy nieprzyjaciół otoczyła mgła, która ich przeraziła. Książę wypadł na nich z wojskiem i ich rozgromił. Kiedy chciał wywieźć obraz do swojego księstwa, mimo dużej liczby koni wóz z obrazem nie ruszał z miejsca. Wtedy książę uczynił ślub, że wystawi kościół i klasztor tam, gdzie umieści obraz. Wtedy konie lekko ruszyły i zawiozły obraz na Jasną Górę. Tam książę umieścił go w kaplicy kościoła, gdzie obraz ponownie zajaśniał cudami”.
Przeczytaj Kartka z historii Polski od str.162 do 165 i odpowiedz na pytania na str. 169 cw. 2 i 3 w podreczniku. Zdjecie przysli na moj email.
Hetman Stefan Czarniecki, podczas najazdu szwedzkiego swoją niezłomna postawą i skuteczną strategią walnie przyczynił się do pokonania wroga. Pamięć o nim przetrwała w hymnie narodowym, literaturze, malarstwie, rzeźbie. Uzasadnij, na podstawie własnych poszukiwań w zasobach Internetu, że Stefan Czarniecki zasługuje na miano bohatera narodowego. ( moze byc wydrukowane lub przyslane na email)
Ustal to z pomocą Internetu i wyjaśnij, dlaczego najazd szwedzki w latach 1655 – 1660 nazywany jest potopem.
Trzecia zwrotka polskiego hymnu brzmi Jak Czarniecki do Poznania, po szwedzkim zaborze, dla Ojczyzny ratowania, wrócim się przez morze. Czy zastanawiałeś się kiedykolwiek, które wydarzenia historyczne posłużyły autorowi hymnu do napisania właśnie takich słów? Zastanow sie nad tym.
Zobacz film pt: “Potop” w rez. Hoffmana fragment ze sceny Obrona Jasnej Gory. (link ponizej)
Interpretujemy słowa Pascala – znanego matematyka oraz fizyka.“Człowiek jest tylko trzciną, najwątlejszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą. Cała nasza godność spoczywa w myśli.”Koncepcja ludzkiego losu przedstawiona w sztuce, filozofii i literaturze barokowej.
2. Opowiadanie Black Button z 2007 roku (reż. Lucas Crandles). Młodzież skupia się na przedstawionej sytuacji, na koncepcji ludzkiego życia, na dualizmie, wyborach, konsekwencjach. Kim są bohaterowie? Jak zachowują się postaci? Jakimi cechami się wyróżniają? Co powiemy o przestrzeni, w której dzieje się akcja? Jakie jest ludzkie życie? Jaka prawdę pokazuje opowiadanie? Pogadanka.
3. Praca w grupach.
Robimy notatkę w zeszycie o filozofii, światopoglądzie i koncepcji człowieka w baroku – są to wnioski z lekcji:
– człowiek jest istotą marną, prochem,
– życie człowieka jest nikłe, marne,
– życie kończy się śmiercią,
– człowiek i jego życie przemija,
– człowiek jest jak trzcina – kruchy, ulega przemijaniu, posiada rozum, który określa jego godność,
– życie człowieka to ciągłe wybory, ponosi za nie konsekwencje,
– człowiek składa się z duszy i ciała – dualizm jednostki ludzkiej oraz świata (materialność i pozamaterialność),
– świat, szatan kusi człowieka dobrami materialnymi,
– człowiek jest istotą grzeszną,
– człowiek pokłada nadzieję w Bogu,
– człowiek podąża za rzeczami materialnymi, marnościami świata,
– człowiek jest rozdwojony, sprawia mu to ból, cierpienie.
4. Umowny okres trwania epoki, analizujemy nazwę okresu od portugalskiego słowa barocco – czyli perła o nieregularnych kształtach, rzadki gatunek, dziwny.Na podstawie podrecznika.
5. Najwazniejsze cechy epoki baroku , definicja i ramy czasowe. Czym jest “perła o nieregularnych krawędziach”?
6. Barok w Polsce- Co mialo wplyw na jego rozwoj.
Dwa nurty kulturowe( dworski i sarmacki) Sarmatyzm. Kontrreformacja
Praca w grupach cechy poztywne i negatywne sarmaty
7. Gramatyka i ortografia- cwiczenia.
8. Reading comprehension.
Zadanie domowe
Z tabeli zawierajacej najczesciej uzywane czasowniki ze str. 188 (w zoltej ramce) wybierz 10 wyrazow i uloz z nimi zdania rozwiniete. Napisz je w zeszycie.
Przeczytaj z podrecznika o dokonaniach polakow w dziedzinie astronomii str. 190-191
Odpowiedz na pytania jednym rozwinietym zdaniem cw. I,II, /178 dokoncz zdania cw. III str. 179 w podreczniku.
Przygotuj sie do sprawdzianu z Renesansuza dwa tygodnie w szkole. Bedzie tylko to co przerabialismy na lekcjach.
Do zobaczenia za tydzien na lekcji wirtualnej26 lutego o godzinie 6:00 pm. Obecnosc obowiazkowa.
Naucz sie recytowac wybrana Fraszke lub Tren VIII Kochanowskiego. Bede pytala na ocene.
NapiszWypracowanie z elementami opisu na wybrany temat: a. Jest takie miejsce na ziemi…..Tam chcialbym sie zatrzymac podczas zyciowej wedrowki. b. Ten zakatek mojej miejscowosci urzekl mnie najbardziej swoim pieknem- opis krajobrazu. Praca ma byc na cala strone kartki papieru , napisane wlasnorecznie dlugopisem do oddania na zajeciach w szkole 19 lutego. Prosze uwzglednic wstep, rozwiniecie i zakonczenie.Pamietajcie ze przy ocenianiu wypracowania nie jest ważna objętość pracy, ale jej zawartość. Nie obowiązuje tu zasada – im dłuższe, tym lepsze. Praca krótka, ale logicznie ułożona, zawierająca wybrane (koniecznie związane z tematem!) zagadnienia, mająca ciekawą formę zostanie lepiej oceniona niż wypracowanie długie, ale wypełnione streszczeniami tekstów, przepisanymi z podręcznika czy innych opracowań fragmentami.
Kartka z historii Polski przeczytaj w podreczniku od str. 162 do 165 i sprawdz czy rozumiesz str. 167
Polacz postacie z wydarzeniami historycznymi cw. 3/ str. 168 oraz cw. 2/str. 169
Osoby nieobecne na lekcji , prosze o zrobienie cwiczen : powtorka z odrodzenia od str. 159 do 161 w ksiazce nie musicie mi przysylac emailem, to bylo na lekcji. Biografia i tworczosc Mikolaja Reja. Przygotowujemy sie do sprawdzianu wiadomosci z epoki renesansu.
Odpowiedz na pytania ile zapamietales po przeczytaniu opowiadania Marii Dabrowskiej”Marcin Kozera” z audiobook. odpowiedzi przysli na moj email.
Przypominam ze w piątek, 12 lutego nie trzeba zalogować się, nie będzie lekcji ze mną, ale trzeba te obowiązkowe godziny lekcyjne wypełnić w domu i dlatego proszę przeczytać uważnie polecenia, ktore podalam ponizej oraz zestaw pytań, na które proszę odpowiedzieć pisemnie. Proszę przepisać pytania i odpowiedzieć na nie pełnym zdaniem. W razie niewiadomej odpowiedzi, szukamy jej w lekturze do pobrania.
Ile zapamiętałes po przeczytaniu i wysluchaniu opowiadania Marii Dąbrowskiej „Marcin Kozera” Audiobook ponizej.
1. Ile lat miał Marcin Kozera jak zmarła jego mama?
2. Ile lat ma Marcin?
3. Jak ma na imię ojciec Marcina?
4. Gdzie dzieci szyły ubrania na jasełka?
5. Jak ma na imię najbliższa koleżanka Marcina?
6. W jakim mieście rozgrywa się akcja utworu?
7. Dlaczego tata przyprowadził Marcina do Towarzystwa Polskiego?
8. Jaka rolę miał zagrać w jasełkach Marcin?
9. Kim z zawodu jest ojciec Marcina?
10. Jak długo ojciec Marcina nie był w swej ojczyźnie?
11. Do jakiego przykrego incydentu doszło podczas wspólnej wyprawy Marcina i Krysi?
12. W jaki sposób Marcin Kozera poczuł, że jest Polakiem…..?
13. Co, Twoim zdaniem, oznacza poczucie tożsamości narodowej?
Naucz sie recytowac wybrana Fraszke lub Tren VIII Kochanowskiego. Bede pytala na ocene.
NapiszWypracowanie z elementami opisu na wybrany temat: a. Jest takie miejsce na ziemi…..Tam chcialbym sie zatrzymac podczas zyciowej wedrowki. b. Ten zakatek mojej miejscowosci urzekl mnie najbardziej swoim pieknem- opis krajobrazu. Praca ma byc na cala strone kartki papieru , napisane wlasnorecznie dlugopisem do oddania na zajeciach w szkole 19 lutego. Prosze uwzglednic wstep, rozwiniecie i zakonczenie.Pamietajcie ze przy ocenianiu wypracowania nie jest ważna objętość pracy, ale jej zawartość. Nie obowiązuje tu zasada – im dłuższe, tym lepsze. Praca krótka, ale logicznie ułożona, zawierająca wybrane (koniecznie związane z tematem!) zagadnienia, mająca ciekawą formę zostanie lepiej oceniona niż wypracowanie długie, ale wypełnione streszczeniami tekstów, przepisanymi z podręcznika czy innych opracowań fragmentami.
Kartka z historii Polski przeczytaj w podreczniku od str. 162 do 165 i sprawdz czy rozumiesz str. 167
Polacz postacie z wydarzeniami historycznymi cw. 3/ str. 168 oraz cw. 2/str. 169
Osoby nieobecne na lekcji , prosze o zrobienie cwiczen : powtorka z odrodzenia od str. 159 do 161 w ksiazce nie musicie mi przysylac emailem, to bylo na lekcji. Biografia i tworczosc Mikolaja Reja. Przygotowujemy sie do sprawdzianu wiadomosci z epoki renesansu.
Odpowiedz na pytania ile zapamietales po przeczytaniu opowiadania Marii Dabrowskiej”Marcin Kozera” z audiobook. odpowiedzi przysli na moj email.
Tego się naucz i zapamietaj! (wiadomosci poznane na lekcji). Zadanie domowe na 5 lutego ponizej.
Ile utworów wchodzi w skład Trenów?
Dlaczego są one dziełem wyjątkowym na tle dotychczasowej polskiej poezji żałobnej?
Komu są poświęcone?
Wazne motywy w Trenach Kochanowskiego
Co to jest tren?
Bohaterowie trenow.
Definicja: Tren
Pieśń żałobna wywodząca się z tradycji starożytnej (hebrajskiej, greckiej i rzymskiej), rozpamiętująca czyny osoby zmarłej, wyrażająca pochwałę dla zasług zmarłej/zmarłego, podkreślająca poczucie straty po śmierci bliskiej osoby. Ważnymi cechami trenów są także liryzm i emocjonalność.
„Treny” Jana Kochanowskiego to tekst obowiązkowy pod wieloma względami.
Jest to jeden z piękniejszych zbiorów w polskiej poezji. Ale przede wszystkim to zapis miłości ojcowskiej, rozpaczy po utracie ukochanego dziecka.
To próba mierzenia się z samym sobą w świetle żałoby i płaczu po bliskiej osobie.
To świadectwo pytań o sens świata, które zadaje sobie człowiek, kiedy ten świat wali mu się na głowę. „Treny” z tej perspektywy to nie tylko wielki, znany utwór polskiego renesansu, o którym trzeba pamiętać na maturze.
To przede wszystkim świadectwo emocjonalnych zmagań bliskich każdego z nas. Każdy kogoś stracił. Każdy po kimś płakał. Każdy pytał, dlaczego akurat to jego spotkało.
Geneza dzieła
Urszulka Kochanowska zmarła na przełomie lat 1579 i 1580. Miała wówczas dwa i pół roku. Owocem tych smutnych chwil w życiu Kochanowskiego są Treny – cykl dziewiętnastu utworów żałobnych, które ukazały się w roku 1580. Poświęcenie poważnych utworów takiemu maleństwu było wówczas czymś wręcz niestosownym. To pierwszy znany utwór tego typu w polskiej literaturze (po śmierci drugiej córki, Hanny, poeta napisał jedynie skromniutkie, czterowersowe epitafium). Kochanowski miał świadomość, że przełamuje tabu. Pisanie o małym dziecku tak poważnych utworów jak treny wydawało się wówczas niezgodne z wywodzącą się z poetyki antycznej zasadą decorum, czyli odpowiedniości formy dzieła do jego treści.
Gatunek
Treny jako gatunek należą do liryki żałobnej, czyli funeralnej (związanej z pogrzebem, żałobą – łac. funus pogrzeb). Wywodzą się ze starogreckiej pieśni śpiewanej przy łożu zmarłego. Bohaterem takiej pieśni była osoba zmarła. I mogła być nim tylko zasłużona osoba dorosła. Starogrecka pieśń tego typu miała ściśle określoną budowę, wzbogaconą później przez poetyki renesansowe. Jej głównymi częściami były: pochwała osoby zmarłej, opłakiwanie i pocieszenie; mogło się także pojawić napomnienie. Kochanowski pierwszy wykorzystał budowę tego typu pieśni do skomponowania całego cyklu trenologicznego, czyniąc poszczególne motywy klasycznej pieśni żałobnej ośrodkami tematycznymi szeregu samodzielnych utworów lirycznych (historycy literatury nazywają ten cykl poematem trenologicznym, widzą w nim bowiem jeden utwór rozpisany na 19 części). Nowatorstwem było też uczynienie dziecka bohaterem poważnych utworów. Ponadto Kochanowski, wbrew tradycji pieśni żałobnej, uczynił bohaterem również osobę rozpamiętującą stratę – w niektórych trenach, np. w Trenie IX, w ogóle nie mówi o zmarłej córce.
Bohaterowie
Urszulka – dwu i półletnia córeczka Jana Kochanowskiego, zmarła po przebytej chorobie; wyjątkowo zdolna, przejawiająca talent poetycki.
Ojciec – jest bohaterem oraz podmiotem lirycznym Trenów. W trenach Kochanowskiego, inaczej niż w starożytnej pieśni żałobnej, bohaterem jest także osoba rozpamiętująca stratę. Ojca z Trenów można utożsamiać z autorem. Co bardzo ważne, występuje tu nie tylko jako rodzic rozpaczający po stracie dziecka, lecz także jako filozof doświadczający kryzysu światopoglądowego.
Portret Urszulki
Tren VIII opisuje Urszulę jako bardzo żywą i pogodną dziewczynkę, która swoim usposobieniem
Nie dopuściłaś nigdy matce się frasować, Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować, To tego, to owego wdzięcznie obłapiając I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając.
Pustka, która została w domu po śmierci dziecka, jest nie do zniesienia. Poeta nie szczędzi pochwał córce i przypisuje jej największe zalety: posłuszeństwo, karność, roztropność, skromność. Hymn pochwalny na cześć dziecka stanowi Tren XII.
Rozpacz po stracie córki
Kochanowski w cyklu Trenów daje wyraz głębokiej rozpaczy po odejściu dziewczynki. Uważa je za okrutny i niesprawiedliwy wyrok losu. Nie potrafi wytłumaczyć sobie śmierci dziecka, które nie zdążyło jeszcze poznać świata. Śmierć potomstwa przed rodzicami uważa za pogwałcenie naturalnego porządku rzeczy. Największy ból wyrażają początkowe utwory cyklu, w których poeta przywołuje wszystkie smutki świata, aby pomogły mu opłakać zmarłą. Nie widzi innego wyjścia w utuleniu żalu, jak udać się w zaświaty za zmarłą. W Trenie IV Kochanowski nawiązuje do mitologicznej historii Niobe, matki, której dwanaścioro dzieci zginęło od strzał z łuków Apollona i Artemidy. Zrozpaczona matka została zamieniona w kamień.
Ważne motywy w Trenach Kochanowskiego:
Bunt, kryzys światopoglądowy: szczególnie widoczne w Trenach IX-XI. Podmiot liryczny podważa prawdy wiary (np. istnienie życia pozagrobowego, dobro Boga). Twierdzi, że w takim świecie nie ma znaczenia, czy człowiek żyje uczciwie i bogobojnie. Treny to też kryzys myśli stoickiej, która w sytuacji ciężkiej próby się nie sprawdziła („bo mając zranioną duszę, rad i nierad płakać muszę”, Tren XVII).
Cierpienie:Treny to utwory mówiące o ogromnym cierpieniu ojca po śmierci ukochanego dziecka. To właśnie cierpienie jest przyczyną kryzysu światopoglądu i wiary w ludzką mądrość. Wobec bólu po stracie dziecka w wątpliwość zostaje podana dobroć Boga.
Matka: pojawia się w ostatnim trenie z Urszulką na rękach. To ona tłumaczy zrozpaczonemu poecie, że jego dziecko jest teraz szczęśliwe. Niesie ukojenie, daje dobre rady.
Ojciec: głównym bohaterem lirycznym cyklu jest ojciec, mędrzec i filozof w jednej osobie. Okazuje się, że w obliczu tragedii, jaką jest śmierć ukochanej córeczki, ważny jest tylko ból rodzica, a nie racjonalne tłumaczenia.
Przemiana:Treny ukazują przemianę światopoglądową podmiotu lirycznego. W rozpaczy wątpi w Boga, ucieka od mądrości i wyznawanej przez siebie filozofii stoickiej. Jednak ostatni tren stanowi niejako syntezę humanistycznych ideałów, powraca wiara i zaufanie, filozofia epikurejsko-stoicka łączy się harmonijnie z filozofią chrześcijańską.
Śmierć dziecka staje się pretekstem do napisania wielkiego traktatu filozoficznego dotyczącego istoty cierpienia, losów człowieka po śmierci, wiary.
Ważny cytat
Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim, Moja droga Orszulo, tym zniknieniem swoim!
Poeta napisał 19 trenów, numerowanych cyframi rzymskimi. Poprzedził je dedykacją: „Orszuli Kochanowskiej, wdzięcznej, uciesznej, niepospolitej dziecinie…”, zaś w drugim wydaniu dołączył utwór Epitafium Hannie Kochanowskiej (poświęcony zmarłej niedługo po Urszuli córce Hannie).
O „Trenach” powinieneś pamiętać, omawiając następujące motywy:
motyw artysty,
motyw Boga,
motyw dziecka,
motyw cierpienia,
motyw śmierci,
motyw kryzysu wiary,
motyw stoicyzmu,
Głównymi bohaterami „Trenów” są Urszulka i jej ojciec, który występuje w dwóch rolach: cierpiącego ojca i artysty-filozofa przeżywającego kryzys światopoglądowy. W cyklu wielokrotnie mówi się także o Bogu, przywołuje się Go nie zawsze z pełną pokorą. W jednym z ostatnich trenów pojawia się również zmarła matka Kochanowskiego.
Musisz pamiętać, że Kochanowski przed tym, jak umarła mu córka Urszulka, która jest bohaterką „Trenów”, był uznawany za stoika.
A jaka jest główna myśl stoików?
Niezależnie od tego, czy ci dobrze, czy ci źle – wszystko musisz przyjmować z pokorą i bez nadmiernych emocji. Nie wolno ani szaleńczo się cieszyć, ani zalewać się łzami. Złoty środek – to kluczowa teoria stoików. Problem tylko polega na tym, że znacznie prościej ją wyznawać, jak jest ci dobrze i po prostu musisz kontrolować swoją radość, żeby nie popaść w samozachwyt. Gorzej w drugą stronę. Jak trudne w obliczu tragedii życiowej są do realizacji idee stoików, zobaczyć można właśnie na przykładzie „Trenów”.
Zadanie domowe
W formie pisemnej w (pdf doc) na 5- tego lutego do wyslania na moj email lub do oddania w szkole 5 lutego.
1. Przeczytaj ze zrozumieniem i przeanalizujTren V Kochanowskiego, popierajac swoje wypowiedzi cytatami z trenu. Zalacznik ponizej do pobrania.
Uwzglednij:
Kto jest podmiotem lirycznym
O czym mowi tren?
Do czego nawiazuje?
Do czego porownuje autor odejscie dziecka?
Twoje wlasne wypowiedzi co ty myslisz o tym trenie?
2. Przeczytaj ze zrozumieniem i przeanalizuj Tren X ,czyli przezwyciezenie przez Kochanowskiego buntu! Zalacznik ponizej do pobrania.
Uwzglednij:
Kim jest podmiot liryczny, opisz jak sie czuje?
Jakie pytania zadaje autor?
Do jakich wierzen sie odwoluje?
Do czego sklania nas ten utwor?
Co myslisz o tym trenie?
3. Uzupełnij opis obrazu odpowiednimi wyrazami. Uzupelniony tekst wysli na moj email.
„Kochanowski nad zwłokami Urszulki” to obraz namalowany przez Jana Matejkę w 1862 r. Na pierwszym planie widać …………….. ………………………., który …………….. nad swoją zmarłą córeczką i ……………. obejmuje Urszulkę. Na twarzy mężczyzny widać …………………, ……………………… i rozpacz, wynikające ze …………………. ukochanego dziecka. Urszulka ubrana w białą ………………….. leży w małej brązowej ……………… . Pomiędzy rączkami dziewczynki znajduje się …………… . Obie postaci – ojca i dziecka – są namalowane wyrazistymi ……………… . Natomiast tło obrazu jest słabo ……………………. . Jedyne przedmioty, które można rozpoznać na drugim planie, to stojąca w ozdobnym lichtarzu ………………… i wiszący krzyż.
4. Sprawdz czy rozumiesz strona 151 cw. 1 w ksiazce i cw. 2 uzupelnij tabelke/ strona 153dom przed smiercia Urszuli i po w ksiazce.
5. Pocwicz gramatyke moze bedzie male dyktando ( O, U, Z, Rz, H, Ch)
6. Naucz sie recytowac wybrana fraszke Kochanowskiego lub Tren VIIIna 5tego lutego.
7. Przeczytaj wiersz Lesmiana pt: “Urszulka Kochanowska” str. 156 podrecznik.
